آبگوشت(شوربا یا دیزی یا پیتی) یکی از غذاهای سنتی ایران است.
در طبخ آبگوشت از گوشت و دنبه گوسفند، گوجه فرنگی (و یا رب گوجه فرنگی) و برخی حبوبات از قبیل نخود و لوبیا استفاده میشود.
خوراکی رقیق که از پختن گوشت و پیاز و سیب زمینی و حبوبات درست میشود که در دو مرحله می‌خورند اول آب آن را با تکه‌های نان مخلوط نموده، می‌خورند (ترید).
بقیه مواد را می‌توان با گوشت‌کوب کاملاً کوبیده و یا نکوبیده با نان، پیاز و چاشنی مانند ترشی و سبزی خوردن میل می‌کنند(گوشت کوبیده).
در صورت پخته شدن در ظروف سنگی آن را دیزی سنگی می‌نامند.
برخی افراد از طریق ترید کردن، نان‌های بیات و نسبتاً خشک را به مصرف مفید می‌رسانند. همچنین دیزی یکی از غذاهای محلی همدان به شمار می‌آید
گوشت گوسفندی با استخوان و چربی :◊:نیم کیلو گرم
لوبیا سفید :◊: نصف پیمانه
نخود :◊: نصف پیمانه
پیاز :◊: 1 عدد بزرگ
گوجه‌فرنگی :◊: 2 عدد
سیب‌زمینی :◊: 4 عدد کوچک
رب گوجه‌فرنگی :◊: 1 قاشق غذاخوری
لیمو عمانی :◊: 2 عدد
زردچوبه :◊: به میزان لازم
:◊: زردچوبه یکی از ادویه‌های اصلی آبگوشت محسوب میشود :◊:
نمک وفلفل :◊: به میزان لازم
تره کوهی خشک:◊: کمی
حبوبات را از چند ساعت قبل در آب خیس کنید و مرتب آب آن را تعویض کنید تا نفخ آن گرفته شود.
:◊:اگر خیس کردن حبوبات را فراموش کرده‌ایدیا زمان کافی برای انجام این کار نداشتید، حبوبات را کمی بجوشانید و کف حاصل از پخت آن را بگیرید:◊:
گوشت، حبوبات، پیاز و گوجه که به صورت 4 قاچ برش زده‌اید را در ظرف پخت مورد نظر قرار دهید
و مقداری در حدود 6 برابر حجم مواد به آن آب اضافه نمایید.
:◊:کل آب موردنیاز برای پخت را ابتدا اضافه کنید،دراین صورت مزه آبگوشت بهتر خواهد شد؛امااگر احتیاج به اضافه کردن آب بود، از آب جوش استفاده کنید:◊:
پس از به جوش آمدن آب زردچوبه و فلفل را اضافه کنید.
درب ظرف را ببندید و اجازه دهید با حرارت خیلی ملایم بپزد.
:◊: هر چه زمان پخت طولانی‌تر و حرارت ملایم‌تر باشد آبگوشت جاافتاده‌تر و خوشمزه‌تری خواهید داشت:◊:
پس از پخت حبوبات و گوشت، نوبت به اضافه کردن لیموعمانی و یا گرد لیمو، نمک و سیب‌زمینی می‌رسد.
لیمو عمانی‌ها را سوراخ کنید و سیب‌زمینی‌ها را با پوست به غذا اضافه کنید.
:◊: نمک و لیمو عمانی نباید زودتر از این مرحله به آبگوشت اضافه شوند:◊:
:◊: اضافه کردن نمک زودتر از موعد مقرر باعث تاخیر در روند پخت گوشت و حبوبات خواهد شد:◊:
:◊:لیمو عمانی نیز علاوه بر طولانی کردن فرآیند پخت ممکن است باعث تلخ شدن آبگوشت شود:◊:
در نهایت، رب گوجه فرنگی را به آبگوشت اضافه کنید.
دنبه، پیاز و گوجه را که به صورت 4 قاچ در ابتدای پخت به آبگوشت اضافه کرده بودید را در ظرفی جداگانه به کمک گوشت‌کوب به صورت پوره دربیاورید و به آبگوشت اضافه کنید
و اجازه دهید آبگوشت اصطلاحا جا بیفتد.
در صورت تمایل می‌توانید در هنگام افزودن رب از مقدار کمی زعفران آب‌زده برای عطر و طعم بهتر بهره ببرید.
پس از پخت کامل آبگوشت، استخوان و آب گوشت را جدا کرده و حبوبات را به کمک گوشت‌کوب به خوبی بکوبید.
نکاتی که به هنگام تهیه آبگوشت یا دیزی بهتر است بدانید:
بهترین گزینه برای گوشت مصرفی در تهیه آبگوشت، گوشت گردن گوسفندی است که علاوه بر لطیف و لذیذ بودن از مقدار مناسبی چربی برخوردار می‌باشد.
همچنین در تهیه این خوراک از گوشت با استخوان (قلم) گوسفندی و گوساله بسته به ذائقه خود می‌توانید استفاده نمایید.
اگر از دنبه در آبگوشت استفاده می‌کنید در پایان پخت آن را با نمک و پیاز بکوبید و به آبگوشت اضافه کنید.
حبوبات را به مدت 24 ساعت قبل از پخت خیس کنید. به این ترتیب نفخ آنها تا حدودی کاهش خواهد یافت.
در صورتی که در طول خیساندن، پوست حبوبات از آنها جدا شود و به سطح آب بیاید، مشخص میشود حبوبات کهنه هستند
و باید بعد از خیساندن، آنها را در میان حوله‌ای قرار دهید و با ساییدن تمام پوست‌هایشان را بگیرید
حبوبات مصرفی در پخت آبگوشت عبارتند از نخود و لوبیا. لوبیا انواع مختلف دارد .
در مناطق مختلف ایران از انواع متفاوتی از آن در تهیه این خوراک استفاده میشود.
بهترین ظرف برای پخت آبگوشت، دیگ سنگی می‌باشد.
ظروف سفالی، قابلمه چدنی و مسی نیز می‌توانند گزینه‌های مناسبی برای تهیه این خوراک باشند.
ادویه مورد استفاده در پخت این غذا معمولا نمک، فلفل سیاه و زردچوبه می‌باشد.
شما می‌توانید بسته به ذائقه خود از مقدار کمی زعفران آب‌زده و یا گرد لیموعمانی و یا زیره برای طعم‌دار کردن این غذا بهره ببرید.
توجه داشته باشید که اضافه کردن نمک در ابتدای پخت گوشت موجب تیره‌تر شدن و دیر‌پز شدن آن خواهد شد.
اگر گوجه فرنگی بی رنگ بود می‌توانید یک قاشق غذاخوری رب گوجه‌فرنگی استفاده کنید.
با این کار آبگوشت اصیل‌تری خواهید داشت.
سیب‌زمینی را با پوست به خوبی شسته و به آبگوشت اضافه کنید.
در این صورت ویتامین‌های موجود در زیر پوست سیب‌زمینی حفظ خواهد شد.
و یا در صورت تمایل پوست آن را بگیرید و در مراحل پایانی به آبگوشت اضافه کنید تا پخته شود.
به این نکته توجه داشته باشید که بهتر است از سیب‌زمینی‌های با سایز کوچک در پخت آبگوشت استفاده نمایید.
سبزی خوردن در کنار این غذا بهترین گزینه برای هضم راحت این خوراک خواهد بود به ویژه برگ‌های نعنا تازه.
آبگوشت را با حرارت ملایم و به مدت طولانی پخت کنید.
بهترین زمان پخت این غذا از شب تا صبح روی حرارت بسیار ملایم است.
به این ترتیب آبگوشت به آرامی پخته میشود و خوشمزه‌تر خواهد شد.
دستور پخت آبگوشت سنتی یا دیزی مخصوص مهمانی های صمیمی
